Niepozorna chata rybacka, w smaganym wiatrem zakątku hrabstwa Kent, stała się miejscem słynnym na cały świat. W walkę o jej dalsze losy włączyły się niezliczone instytucje i osoby prywatne, nie bez racji uznające ją za jedno z najważniejszych dzieł Dereka Jarmana – słynnego filmowca, artysty i aktywisty.

Znajdująca się w Dungeness w Anglii „Prospect Cottage” to mały, wiktoriański domek, pierwotnie używany przez lokalnych rybaków. W 1986 roku nieruchomość zakupił Derek Jarman, wybitny artysta audiowizualny znany jako twórca filmów „Sebastian” (1975) i „Caravaggio” (1986), który zaczął przeobrażać ją w prawdziwe dzieło sztuki. Pomalowaną na czarno oraz ozdobioną strofami wiersza Johna Donne’a „The Sun Rising” chatę otoczył niezwykłym ogrodem, w intrygujący sposób łączącym dostosowane do trudnego klimatu rośliny z rzeźbami i instalacjami. Posiadłość, w której Jarman mieszkał aż do swojej przedwczesnej śmierci spowodowanej przez AIDS w 1994 roku, stała się nawet gwiazdą jednego z jego filmów („Ogród”, 1990). Po Jarmanie dom przejął jego wieloletni partner, jednak gdy ten zmarł w 2018 roku, dalsza przyszłość nieruchomości stanęła pod dużym znakiem zapytania.

Walkę o zachowanie Prospect Cottage rozpoczęła Tilda Swinton – bliska przyjaciółka artysty, której udało się pozyskać wielu sprzymierzeńców dla sprawy oraz uruchomić ogromną kampanię crowdfundingową, w ramach której zebrano imponującą kwotę 3,5 mln funtów. Pieniądze przekazało ponad 7300 podmiotów, wśród których znalazły się zarówno fundacje, jak i prywatne osoby, np. malarz David Hockney. Szczególnie widowiskowym elementem zbiórki były licytacje niezwykłych przedmiotów, m.in. słynnego białego garnituru, noszonego przez kostiumografkę Sandy Powell na gali rozdania Oscarów, na którym podpisywali się uczestnicy imprezy.

Zebrane środki pozwolą na wykupienie posiadłości przez Art Fund – niezależną brytyjską organizację z siedzibą w Londynie, przyznającą granty dla artystów i wspierającą instytucje kultury – która przeobrazi go w otwarty dla zwiedzających dom pracy twórczej oraz żywy pomnik wielowymiarowej twórczości Jarmana. Stephen Deuchar, dyrektor Art Fund, komentował zwycięstwo następująco: „Zabezpieczenie przyszłości Prospect Cottage może wydawać się drobną rzeczą w porównaniu z globalnym kryzysem epidemicznym, który ostatnio ogarnął całe nasze życie. Ale ostatnie lata Dereka Jarmana w Cottage były inspirującym przykładem ludzkiego optymizmu, kreatywności i hartu ducha w walce ze spustoszeniem choroby i w tym kontekście sukces kampanii wydaje się bardzo adekwatny i właściwy dla naszych czasów”.

Kaja Łuczyńska

Źródło: guardian.com, bbc.com